Mối cánh và kiến cánh thường bị nhầm lẫn nhưng gây hại khác nhau. Không Gian Sạch hướng dẫn bạn cách phân biệt chúng từ hình dạng đến tập tính, nêu rõ cách xử lý hiệu quả.
Mối cánh và kiến cánh là hai nhóm côn trùng bay phổ biến trong nhà cửa, đặc biệt vào mùa ẩm ướt khi đàn trưởng thành tìm nơi sinh sản. Dù cả hai đều xuất hiện với đôi cánh và dễ gây hoang mang, nhưng bản chất, tổ chức xã hội và mức độ phá hoại lại rất khác nhau. Không Gian Sạch sẽ dẫn bạn qua những so sánh dễ hiểu, giúp bạn nắm bắt nhanh mà không cần thiết bị chuyên môn.
Mối cánh và kiến cánh là con gì?
Mối cánh và kiến cánh là hai loại côn trùng phổ biến thường thấy ở Việt Nam
Khi nhắc tới mối cánh hay kiến cánh, ta đang nói tới hai loại côn trùng trưởng thành có khả năng bay. Mối cánh là những con mối trưởng thành có cánh mọc đều hai bên, thường xuất hiện theo đàn trong giai đoạn bay lấy chồng. Kiến cánh (hay kiến bay) là kiến trưởng thành có cánh, thường là kiến chúa và kiến đực xuất hiện theo mùa để sinh sản. Nhìn chung, cả mối cánh hay kiến cánh đều là kết quả của chu kỳ sinh sản, nhưng chúng thuộc những nhóm sinh học khác nhau, có thức ăn ưu tiên khác nhau và dấu hiệu tổ khác biệt.
Cách phân biệt mối cánh và kiến cánh đơn giản
Những cách phân biệt giữa kiến cánh và mối cánh
Để phân biệt chúng một cách đơn giản, bạn chỉ cần quan sát một vài đặc điểm dễ thấy: hình dáng cơ thể, cánh, đầu ngực, bụng, cách bay và nơi xuất hiện. Khi bạn nhìn thấy một con côn trùng có cánh trong nhà, đừng vội hoảng - dành vài giây để so sánh theo những điểm dưới đây sẽ cho bạn kết luận nhanh: đó là mối hay kiến. Việc phân biệt rõ ràng giữa mối cánh hay kiến cánh là bước đầu tiên trước khi quyết định giữ nguyên biện pháp dân gian hay gọi dịch vụ kiểm soát chuyên nghiệp.
Phân biệt về hình dạng
Kiến cánh và mối cánh có sự khác nhau về ngoại hình và tập tính
Hình dạng cơ thể là cách dễ nhất để phân biệt giữa hai loài này. Mối cánh có thân gần như đồng đều, phần ngực và bụng ít phân đoạn rõ, thân thường mập mạp hơn. Kiến cánh có eo thắt giữa ngực và bụng. Đó là đặc điểm nổi bật của kiến: phần eo tạo nên hai khoang rõ rệt, khiến kiến trông thon hơn mối. Quan sát cánh: mối cánh thường có hai đôi cánh bằng nhau về kích thước và dễ thấy, còn kiến cánh có đôi trước lớn hơn đôi sau, và khi nghỉ đôi cánh của kiến có thể gấp lại theo kiểu chồng lên nhau.
Độ dài cánh so với cơ thể và cạnh mắt, râu cũng khác biệt: râu mối thường ngắn và thẳng, râu kiến dài hơn và thường có khớp. Khi bạn soi kỹ con côn trùng rồi so sánh theo các chi tiết này, việc phân biệt chúng sẽ trở nên trực quan.
Phân biệt về tập tính
Tập tính sống và nơi xây tổ giữa mối cánh và kiến cánh cho bạn biết nhiều điều. Mối cánh thường là tín hiệu của tổ mối lớn nằm trong gỗ, trong tường hoặc dưới đất; sau bay, mối chúa xuống đất xây tổ mới. Mối ăn cellulose, vì vậy mối cánh thường liên quan tới nguy cơ ăn mòn cấu kiện gỗ, đồ gỗ, thùng sách, hoặc sàn nhà. Ngược lại, kiến cánh thường liên quan tới tổ kiến dưới đất, trong khe tường hoặc trong các vật liệu cách nhiệt. Chúng tìm thức ăn đa dạng hơn, từ đường, tinh bột đến protein, và thường không ăn gỗ theo kiểu mối nhưng có thể làm bẩn, gây khó chịu và đôi khi phá hoại bao bì thực phẩm.
Nguy hại của mối cánh và kiến cánh
Những nguy hại do kiến cánh và mối cánh gây ra
Nói tới mức độ nguy hại, chúng đều có thể gây rắc rối cho gia đình bạn nhưng theo cách khác nhau. Mối cánh báo hiệu mối trưởng thành đang nhân đàn — hệ quả là tổ mối sẽ tiêu thụ gỗ, làm yếu cấu trúc, đồ nội thất, sàn gỗ, và đôi khi cả khung nhà. Tổ mối nếu không phát hiện sớm sẽ lớn lên âm thầm, gây hư hại nghiêm trọng và chi phí sửa chữa cao.
Kiến cánh dù không ăn gỗ như mối, nhưng đàn kiến lớn có thể xâm nhập vào thực phẩm, làm ô nhiễm không gian bếp và tạo ra cảm giác mất vệ sinh. Một số loài kiến còn cắn hoặc phóng chất gây kích ứng da; kiến mật dụ còn kéo theo nấm mốc, làm hại cây cảnh.
Cần lưu ý rằng, khi bạn thấy mối cánh hay kiến cánh trong nhà, việc xử lý bằng phương pháp DIY có thể hữu ích tạm thời nhưng thường không giải quyết triệt để mối vì tổ có thể nằm sâu trong kết cấu công trình. Với kiến, bẫy và vệ sinh có thể giảm số lượng nhưng không nhất thiết loại bỏ tổ nếu tổ nằm ẩn sâu. Vì vậy, đánh giá đúng mức độ nguy hại và nơi tổ đóng là rất quan trọng để quyết định giải pháp.
Lời kết
Phân biệt “mối cánh và kiến cánh” không khó nếu bạn biết nhìn vào vài đặc điểm cơ bản: hình dạng thân, cấu trúc cánh, râu, kiểu bay và nơi thường xuất hiện. Khi đã xác định chính xác, bạn sẽ chọn được biện pháp xử lý hợp lý. Nếu bạn nghi ngờ có tổ mối trong tường hoặc phát hiện thiệt hại gỗ, tốt nhất nên liên hệ đơn vị có chuyên môn để kiểm tra và xử lý triệt để. Dịch vụ diệt côn trùng chuyên nghiệp tại Không Gian Sạch có thể giúp đánh giá thực tế, đưa ra biện pháp an toàn cho gia đình và bảo vệ tài sản lâu dài.