Ruồi Gây Bệnh Gì Ở Người? Nguy Hiểm Như Thế Nào?

Ruồi – loài côn trùng bé nhỏ, nhưng đáng sợ hơn bạn tưởng. Chúng không chỉ là "vị khách không mời mà đến", mà còn là "shipper" đáng gờm mang theo hàng loạt mầm bệnh nguy hiểm. Từ nhiễm ký sinh trùng đến tiêu chảy cấp, ruồi có thể gây ra hàng chục căn bệnh nghiêm trọng mà bạn không ngờ tới. Bạn có biết rằng chỉ một con ruồi vô tư đậu lên thức ăn cũng đủ truyền nỗi khổ cả đời? Hãy cùng khám phá những loại bệnh mà ruồi có thể gây ra ở người và mức độ nguy hiểm của nó!

Tập tính của loài ruồi nhà

Chu kỳ sống và sinh sản

• Ruồi nhà trải qua vòng đời hoàn chỉnh gồm bốn giai đoạn: trứng → ấu trùng (giòi) → nhộng → trưởng thành. Giai đoạn này có thể kéo dài từ 7–10 ngày trong điều kiện nhiệt độ tối ưu, nhưng có thể lên đến 2 tháng nếu điều kiện không thuận lợi.
• Một con cái có thể đẻ 5–6 lứa, mỗi lứa chứa 75–150 trứng, và chỉ cần 12–24 giờ để trứng nở trong thời tiết ấm áp.

Khả năng di chuyển và hoạt động

• Ruồi nhà hoạt động chủ yếu vào ban ngày. Vào ban đêm, chúng thường đậu trên trần nhà, tường cao hoặc các vị trí kín đáo.
• Chúng có khả năng bay nhanh với tốc độ lên đến 8 km/h và có thể di chuyển xa đến 12 km, cho phép chúng tìm kiếm thức ăn và nơi sinh sản trong phạm vi rộng.

Thói quen tìm kiếm và ăn uống

• Ruồi sẽ tìm đến các nguồn thức ăn đa dạng như thức ăn con người, rác thải, xác động vật, phân… cùng với đường và nước, vô cùng cần thiết cho sự sống—chúng có thể chết trong vòng 48 giờ nếu không có nước.
• Để ăn thức ăn rắn, ruồi sẽ phun nước bọt để làm mềm rồi hút lên bằng miệng dạng mút; chúng còn có cơ quan cảm giác vị giác ở chân để nhận biết thức ăn.

Thói quen sinh học và nghỉ ngơi

• Ruồi nhà có thị lực cực nhanh, xử lý hình ảnh nhanh hơn con người nhiều lần, khiến cho việc đập bắt chúng trở nên khó khăn.
• Vào ban đêm hoặc khi thời tiết lạnh, chúng thường ngủ hoặc ẩn náu ở những nơi tối, khô như khe tường, rèm cửa, cây cỏ…; ở vùng ôn đới, chúng còn có thể ngủ đông ở giai đoạn ấu trùng hoặc nhộng.

Môi trường ưa thích và địa điểm tụ tập

• Ruồi thường tập trung ở nơi có nguồn hữu cơ phân hủy, như chất thải, rác, phân động vật, xác động vật… Đây cũng là các nơi lý tưởng để chúng đẻ trứng.
• Chúng cũng hay tụ tập ở các vị trí như chuồng gia súc, thùng rác, các vùng ẩm ướt trong nhà hoặc cống rãnh.

Tập tính của ruồi già

Ruồi – Trung gian lây bệnh truyền nhiễm nguy hiểm

Bệnh đường ruột

• Các bệnh tiêu chảy, lỵ, thương hàn và tả là những nhiễm trùng đường ruột phổ biến liên quan đến ruồi.
• Ruồi cũng có thể truyền vi khuẩn Salmonella, E. coli, gây ra các triệu chứng nguy hiểm như tiêu chảy, nôn mửa, đau bụng và sốt.
• Những trường hợp ruồi làm vật trung gian lây ký sinh trùng như amip — ví dụ, ruồi có thể truyền kén lỵ amip qua thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm.
• Ruồi còn có thể mang mầm bệnh từ nơi ô nhiễm vào thực phẩm, sau đó truyền vào đường tiêu hóa người.

Bệnh đường ruột

Bệnh về mắt

• Một số loài ruồi như Musca sorbens được ghi nhận là trung gian truyền bệnh viêm kết mạc mù lòa (trachoma), thông qua việc đậu lên mắt hoặc vùng da quanh mắt và cơ quan tiết niệu, lây lan vi khuẩn Chlamydia trachomatis — tác nhân gây mù lòa chủ yếu ở nhiều quốc gia đang phát triển.
• Ophthalmomyiasis (myiasis ở mắt) là tình trạng ấu trùng ruồi (giòi) ký sinh ở vùng nhãn cầu hoặc mô xung quanh mắt, dẫn đến viêm, sưng và có thể tổn thương nghiêm trọng nếu không điều trị kịp thời.

Bệnh về mắt

Bệnh về da

• Ruồi đóng vai trò trung gian trong myiasis ngoại vi, khi chúng mang ấu trùng (giòi) đẻ lên vết thương hở hoặc vùng da ẩm ướt, khiến giòi phát triển và ăn mô sống hoặc hoại tử, dẫn đến nhiễm trùng da nghiêm trọng, loét, sưng tấy.
• Các loại ruồi khác như black fly có thể gây bệnh ngoài da như mù sông (onchocerciasis) thông qua việc cắn và truyền ký sinh trùng, gây ngứa, nổi nốt dưới da và có thể dẫn đến mù lòa.

Bệnh về da

Cách đuổi ruồi nhà đơn giản

Dưới đây là những mẹo dễ áp dụng giúp hạn chế sự xuất hiện của ruồi trong không gian sống:

• Túi nước treo: Treo túi nilông đựng nước ở cửa ra vào, ánh sáng khúc xạ khiến ruồi mất phương hướng và tránh xa.
• Bẫy đường + bột giặt hoặc giấm: Đường trộn bột giặt hoặc giấm pha xà phòng thu hút và giữ ruồi mắc kẹt.
• Bẫy chai nhựa: Dùng chai nhựa úp ngược làm phễu, cho chuối chín hoặc hỗn hợp đường vào bên trong để nhử ruồi.
• Vỏ cam, chanh, bưởi: Hương thơm từ vỏ cam, chanh phơi khô hoặc trái cây chín khiến ruồi tránh xa.
• Tinh dầu và thảo mộc: Sả, bạc hà, oải hương, húng quế có mùi mạnh, vừa tạo hương dễ chịu vừa xua đuổi ruồi.
• Tỏi, tiêu đen, mật ong: Nước tỏi xịt, hỗn hợp tiêu đen + lòng đỏ trứng, hoặc mật ong pha xà phòng đều giúp ruồi không dám lại gần.
• Rượu Vodka + tinh dầu: Pha Vodka với lô hội và tinh dầu bạch đàn chanh để xịt khu vực nhiều ruồi.
• Lát dưa chuột: Đặt gần thùng rác, cửa sổ — ruồi rất kỵ mùi dưa chuột.
• Dung dịch Pine-Sol: Pha loãng và xịt vào khu vực ruồi thường bay tới (cần thận trọng khi có trẻ nhỏ hoặc thú cưng).
• Bẫy giấm táo: Đổ giấm táo vào cốc, phủ màng bọc thực phẩm đục lỗ nhỏ để ruồi bay vào và mắc kẹt.

Những cách đuổi ruồi tại nhà

Lời kết

Ruồi nhà không chỉ là loài côn trùng gây phiền toái mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Từ việc lan truyền các bệnh đường ruột, gây viêm da, đến tác động lên vùng mắt và khả năng sinh sôi nhanh chóng—chúng ta nhận thấy rõ rằng việc kiểm soát và ngăn chặn ruồi là điều thiết yếu để bảo vệ sức khỏe gia đình.

Nếu bạn đang tìm biện pháp tiêu diệt ruồi an toàn, hiệu quả, hoặc cần hỗ trợ vệ sinh không gian sống một cách toàn diện, hãy cân nhắc lựa chọn Không Gian Sạch — đơn vị uy tín chuyên cung cấp dịch vụ vệ sinh công nghiệp, dịch vụ diệt ruồi và khử trùng chuyên nghiệp. Truy cập ngay trang web khonggiansach.org để khám phá các gói dịch vụ chất lượng, phù hợp với mọi nhu cầu!